Aso Zagrosi

Kürd tarihinde Osmanlılar tarafından en çok katliamların yapıldığı dönemlerden biri de 1800’lerden başlayarak 1800’lerin ikinci yarısına kadar süren dönemdir.
Osmanlı devleti yüzyıllarca Kürdistan’da yarı bağımsız bir şekilde varlığını sürdüren Kürd Mîrlerinin varlığını son vermek isterken Kürdistan’ı adeta harebeye çevirdi ve yüzbinlerce Kürdü katliamdan geçirdi.
Osmanlı devletine karşı direnişe geçen Kürd Mîrleri başarıya ulaşmış olsaydı, bağımsız Kürdistan devleti de ortaya çıkardı. Zaten klasik Kürd edebiyatının doruğa ulaştığı dönem Kürd Mîrlerinin dönemidir.

Aso Zagrosi

Son dönemlerde yine en çok tartışılan ve daha da tartışılacak olan sorun, Kerkuk ve bu tarihi şehrin geleceğine ilişkin olacak. Bölgedeki tüm Kürd ve Kürdistan düşmanları, varlıklarını ve geleceklerini Kürdlerin yokluğu üzerine inşa mantıklarının doğal bir sonucu olarak Kürdlere ilişkin en basit pozitif açılım karşısında hemen harekete geçerek şerh cephesini oluşturuyorlar.

Cografyanin cesitli dallari ve akimlarina ait olan arastirmacilar, hâlâ bölge kavramina iliskin ortak bir görüse ulasmis degiller. Bundan dolayi her biri bu kavrama iliskin bir tanimlama getirmeye calismis. Bazilarina göre bir bölge baska bölgelerle kiyaslandiginda farkli özellikleri kendisinde topluyor. Diger bir kesime göre ise Bölge; bir toprak parcasi, halk toplulugu ve farkli ulusal yapilanmalari iceriyor. Fakat zaman akisi icinde ortak bir yasam bicimini olusturabilmislerdir..

Dr. Nurî  Talabanî

Bu yilin Agustos ayinin sonlarina dogru büyük Kürd alimi, islam dünyasinin büyük sahsiyetlerinden Mella Abdulkerim Muderisi Hoca, Seyh Abdulkadir Geylanin Bagdat’taki merkezinde bize veda ederek,yasama gözlerini yumdu. Bu büyük insan yasaminin tümünü kutsal islam dinin gelisimine, Kürd dili ve edebiyatina adadi. Özellikle de büyük klasik Kürd sairlerinin ürünlerini derleme ve yorumlama konusunda emsalsizdi.

Karwan dergisi Kürdistan’a dönen, büyük Kürd dilbilimcisi ve tarihçi Dr. Cemal Reşidle yaptığı söyleşiyi yayınlıyoruz.

Soru: ilk önce niçin Kürdistana geri döndünüz ve ülkede var olan sorunların çözümü için nasıl bir rol oynamak istiyorsunuz?

Aso Zagrosi

Aso Zagrosi

Osmanlı devletinin 1800’lerin ortasına doğru Kürd hükümetlerine ve Mirliklerine karşı giriştiği kanlı savaşın bir boyutunu doğrudan yaşamış olan Babtistin Poujoulat’ın anılarından Kürdistan’da yaptığı gözlemlerinin 3.bölümünü özetleyerek aktaracağım.. Daha önce Kürd kadınlarına ve adsız bir Kürd önderinin Türkler tarafından alçakça katledişini aktarmıştım.. 

B. Poujoulat  1840 yılında  Paris’te  yayınladığı  “Voyage  dans l’Asie  Mineure “adlı   eserinin  1.Cildinde Kürdlerden    uzun  uzun  söz etmektedir..  Daha  önce   ondan  bir  hayli alıntı yaptım  yada   eserinden  uzun bö

Bundan 62 yıl önce  9 Ekim 1956 tarihinde Kürdistan Kralı Şêx  Mahmud Bağdat’ta  vefat ve  cenazesi Suleymaniye getirildi.. Şêx  Mahmud’un cenazesi  Suleymaniye getirildiği zaman   binlerce Suleymaniyeli sokaklara dökülerek   Krallarının tabutunu  karşıladılar..   Irak  devleti   göstericiler   üzerine  ateş  açtı  Kürd sanatçısı  Reşol’un eşi  Exter  bu  esnada şehid oldu, bir dizi insan yaralandı ve   tutuklanmalar  oldu..

Aso Zagrosî

İttihat ve Terakki  ve   daha  sonra   artıkları  olan  Kemalistlerin  resmi  tarihlerinde   „31 Mart Vakası“  olarak  geçen  olaylarla  Bediüzzaman  Mela Saîdî Kurdî   ve  Pîremêrd’in   doğrudan  ilişkileri olduğu  biliniyor.