NİÇİN  HIRVATLAR   KÖKLERİNİ  KÜRD VE  KÜRDİSTAN’A  BAĞLIYORLAR?

Sayın   Soran  Hemereş’in    Hırvatların   iddialarına  dair  kaleme   aldığı  makalenin     özetini   çevirerek okuyucularla   paylaşmak istiyorum.    Hırvatlar  cephesinde    bu konuya  dair    bir  eser  yayınlanmıştır.

Aso  Zagrosi

Bir  tarihçi  olarak   zorla   bazı  ulus ve   kişileri    Kürdlere   bağlama   yönündeki konular  beni  rahatsız ediyor.  Bana  göre   buna  benzer  girişimlerin  ezici çoğunluğu   Kürd  ve  Kürdistan  tarihine  hizmet  etmiyor.

Fakat,  Hırvatlar  meselesi   farklıdır.   Hırvatları  köken olarak  Kürdlere  yada  İranlılara bağlamaya çalışan  Kürdler değil,   bu  konu  ile  meşgul olanlar Hırvatlardır.  Bir  kaç  yıl  önce    Kürdistan Hükümetinin   bir yetkilisi  Hırvatistan’ı   ziyaret etmişti.   Görüşmeler  esnasında    Hırvatistan’ın  bazı  üst yetkilileri   Kürdlere    kökenlerinin  Kürdlere  ve  Kürdistan’dan  bu  bölgeye  geldiklerini  söylüyorlar.   Bu   konu  üzerine    o dönemler    Kürd   medyası   durdu,  fakat   daha çok  söylenti  olarak   değerlendirdiler.  Bir  çok  defa   bana   Hırvatların  bu  iddiasının   tarihsel  gerçekliği var mı  yok mu?  diye  soruldu.

Bu   soruya  cevap vermek  için    Hırvatların  kim  olduğunu  ve  bu  düşüncenin  nasıl ortaya  çıktığına  bakmak   gerekiyor.  

Hırvatlar,  Hırvatça  konuşan bir  halktır.   Hırvat  dili   Hint-Avrupa  dil grubunun  bir  kolu  olan   Slavca ‘ya bağlıdır.  Bu gruba   bağlı olan  diller, Rusça, Bulgarca,  Sırpça,   Polonyaca ,  Slovence  ve  daha başka  diller vardır.     Hırvatistan ülkesi,    Hristiyan tarihi boyunca    Katolik ve   Ortodokslar  arasında   mücadele  sahası oldu.    Hırvatların  komşularının  bir  çoğu   ve  özelikle  rakipleri  Sırplar   Ortodoks olmalarına   Hırvatlar    Katolik  mezhebine  bağlılar.

Hırvatların   Hırvatistan’da   iktidarları  9.yüzyıldan beri  ortaya çıkmıştır.  İlk  önceleri  Hırvatistan,  Macaristan-Avusturya   hükümdarlığı altındaydı..  Daha  sonra  15. Yüzyılda   Osmanlıların  saldırısına   uğradı.   Birinci Dünya  Savaşı  sonrası  ise   Hırvatistan      Yugoslavya’nın  bir  parçası oldu,  ki   dilleri  Slav   dil grubuna  bağlı    Sırplar   hakim  unsurdu.  7.yüzyıldan itibaren  Slavlar   Balkanlara  akın ettiler.  Hırvatlar  Balkanların bir  parçası  olarak      Slavların  büyük göçü ile karşı karşıya kaldılar.   Bu  Slav  halklarını bugün  Sırp,  Bulgar,   Sloven  ve  Makedonyalar olarak  karşımıza   çıkıyor.

Hırvatlar da  bir  çok  halk gibi   tarih   kanallıyla   ulusal  kimliklerine  şekil vermek  istiyorlar.  Hırvatların  bu girişimi    bir  çok defa   kendilerini   komşu halklardan  ve  özellikle  Birinci Dünya  Savaşı  sonrası  bölgede  etkili  güç  haline  gelen  Sırplardan  ayırmaktır.   Bazı  Hırvat  araştırmacıları     Hırvatlar   her ne kadar   bugün    Slav  bir   dili  konuşuyorlarsa da,   aslen  Slav  değillerdi.   Süreç  içinde   yavaş yavaş    asıl  dillerini  unuttular ve  bugün   Slavca  konuşuyorlar  diyorlar.  Bu  tezi  ileri  süren   Hırvat  araştırmacıları      İran ve  Kürdistan’dan    bölgeye  geldiklerini,   dillerinin    İran  ve  Kürdistan dillerine  yakın  olduğunu   söylüyorlar.

Hırvatlar  arasında  bu tartışma   yeni değil ve  eski bir  tarihçesi var.   1797  yılında   Hırvatlı  bir  araştırmacı  olan    Josip Mikoczy-Blumenthal yayınladığı  doktora  çalışmasıyla    teorik  sürecini başlatıyor.     Bu  doktora  tezi  “    Slav  grubuna   dahil olan  Hırvatların,   asılları  MED  olan Sarmatilere  dayanıyorlar”    ana başlığı altında   yayınlanıyor.   Araştırmacı    bu çalışma  ile    her ne kadar  Hırvatlar   Slavca   konuşuyorlarsa da    asılları   Med olan    Sarmatilere  dayanıyor    demek  istiyor.   İşin  ilginç   tarafı   1918  yılında    Yugoslavya  Devleti   kurulduktan  sonra  bu  doktora   çalışmasını   yok ettiler. (https://en.wikipedia.org/wiki/Josip_Mikoczy-Blumenthal )  Bugün   bir  çok Hırvat’a    göre      Yugoslavya’ya  hakim olan   Slav nasyonalistleri   bu   akademik  çalışmayı  yok ederek    Hırvatların  geçmişini ve  tarihini   unutturmak   istediler.    Yugoslavya  devleti  70  yıl  ömrü boyunca    Hırvatların  kökleri   Kürd/İran ve   Hind-İran  dayandıran     yazı ve  araştırmalara  izin vermedi.  Bu  konuda   yazmaya  çalışan  insanlar    tutuklandılar.  Bundan  dolayı   bu  doktora   çalışmasının  yok  edilmesinin   sorumluluğunu    Yugoslavya  devletine  bağlıyorlar.    Aktüel  olarak   bu  teori   Hırvatlar  içinde     çok   rağbet  görüyor.  1991  yılında    Hırvatistan’ın  bağımsızlığından  sonra    bu   teoriye  ilişkin  çalışmalar  yeniden canlanmaya başlandı ve  bilimsel  araştırma  merkezlerin  gündemine  girdi.  Sonuç  olarak  bazı  Hırvat  araştırmacıları  bu  konuya  dair  ciddi çalışmalar  yaptılar.    Bu  araştırmacılar  dilsel olarak yaptıkları  araştırmalarda      Hırvatların  asıl  dilinin   Slavca   değil,  İrani   dillere  yakın  olduğuna   dair    bir  dizi  örnek   getiriyorlar.   Hırvatistan’da   yapılan  sıcak tartışmalar   ve  araştırmalar   sıradan  insanlar  üzerine   ciddi bir  etki yaptı.    Sıradan   insanlar     “biz  Kürdistan’dan  geldik” diyor ve   başka  bir  şekilde  Kürdistan’dan  söz ediyorlar.   Hırvatların  en  meşhur  ses  sanatçısı    DARKO  RUNDEK    “KÜRDİSTAN”   adlı    bir  Stran’ı   besteleyip  seslendirdi.( https://www.youtube.com/watch?v=i57myBYitjM  )    Bir    Hırvat  müzik  grubu   “Xoşe  Hawraman”   adlı  stranı     tümüyle  Kürdçe   seslendirdi.( https://www.youtube.com/watch?v=rPcGWx_jitc )

Ayrıca  yazar   “Kruat”,   “Kurd”  ve  “Kurt”   termojileri   arasında   bağlantı  kuruyor.   Ayrıca      yapılan   DNA     araştırmalarında   Hırvatların    Slav  halklardan  ziyade    % oranında    Kürdlere  ve  Ermenilere  benzerlik   gösterdiğini   aktarıyor.  Genetik  olarak  Hırvatların   Kürdlere   çok  yakın  olduğunu  bazı  kaynaklara  dayandırıyor.

Kaynaklar:

Soran Hemereş   Kurd  kîye,  London, 2013

"Are Croatians European or Iranian?" Croatian Genealogy Newsletter 9 (12 Jan. 2004): 2. Print.
- “Identity of Croatians in Ancient Iran” Iranian Chamber of Society (11 Jan. 2017)

- Tomicic, Z and Lovrik, A (1998) Identity of Croatians in Ancient Iran, Zagreb and Zlatko Tominic Publisher, Zagrib-Tehran.

- Vukcevich, I (2004) Croatia: Ludwig von Gaj and the Croats are Herrenvolk Goths Syndrome, Xilibris Corporation, USA.

https://www.youtube.com/watch?v=i9tLvKmq6VE